Het programma Wij zijn de wijk richt zich op het mobiliseren van buurtbewoners, verenigingen en instellingen om samen voort te bouwen op de aanwezige krachten en kwaliteiten. Succesvolle actie begint met het besef dat elke buurt meer potentie heeft dan op het eerste gezicht is te zien. Concentratie op de problemen is contraproductief. In de aanpak staat het burennetwerk centraal en benadrukt de actieve participatie en ontwikkeling van de buurt. Het is een strategie gericht op duurzame, sociaaleconomische ontwikkeling die voor en door het burennetwerk wordt opgepakt.

De buurtbewoners worden gezien als de eigenaars van deze krachten en kwaliteiten en de actoren voor verandering in een burennetwerk. De aanpak is een alternatief voor hulp van buitenaf dat onbedoeld vaak afhankelijkheid versterkt.
Onze aanpak richt zich op kwaliteiten die reeds aanwezig zijn in de buurt. We zien bij meerdere generaties een groeiend verlangen naar meer samenhang in de samenleving. Tegelijkertijd zorgen de diverse crises, waaronder nu de laatste coronacrisis, voor financiële en sociaal-emotionele gevolgen bij de meest kwetsbaren.

Kwaliteiten van de buurt zijn pas waardevol wanneer ze bij elkaar worden gebracht en er wat mee wordt gedaan. De focus op kwaliteiten is te vergelijken met het reorganiseren van je rommel in een nette kast. Zolang alles door elkaar ligt weet je niet wat bij elkaar hoort. Het begin van deze verandering ligt in de kracht van en de resultaten door de wijk. De kwaliteiten met het meeste effect zijn die waarvan ze eigen zijn aan de buurt zoals de informele groepen en netwerken.

In het verleden werd hulpverleners geleerd om de behoeften in kaart te brengen. Die werkwijze heeft vier nadelen:

• De nadruk ligt op de professionele hulpverleners: zij stellen de behoefte vast maar zij stellen ook de oplossing vast.
• Door het vaststellen van behoefte/problemen wordt de buurt gefragmenteerd. De buurtbewoners worden ingedeeld in absolute categorieën. Want deskundigen zijn veelal specialisten en geen generalisten, ze denken in vooraf bepaalde vakken.
• Zowel bewoners en hulpverleners hebben de neiging om de problemen te internaliseren en als negatieve waarheden over de gemeenschap te bevestigen waardoor er een selffulfilling prophecy ontstaat.
• Mensen die goed zijn in het beschrijven van hun gemeenschap in termen van problemen worden vaak door deskundigen als “opinieleiders” gezien.

Als belangrijkste kwaliteiten zijn geïnventariseerd dan is er een stuwmeer aan mogelijkheden

Stichting Community Builders ziet buurten niet als een complexe massa van behoeften en problemen, maar eerder als divers en krachtig netwerken van talenten en kwaliteiten. Elke gemeenschap heeft een unieke set van vaardigheden en capaciteiten die gebruikt kunnen worden voor de ontwikkeling van de gemeenschap. Er zal langdurig tijd moet worden besteed aan het ontdekken en inventariseren van de assets van individuen, verenigingen en van instellingen voordat de wijkkan worden gemobiliseerd om alle geïdentificeerde kwaliteiten als bouwstenen te gebruiken voor hun buurt. Elk ontdekt talent en kwaliteit van een individu of groep wordt gekoppeld aan de behoefte van mensen of groepen. De sleutel is om te starten met wat er al in de buurt is en wat de mensen zelf in de buurt willen doen. Dus niet wat buitenstaanders zeggen wat gedaan moet worden. Onze aanpak categoriseert assets in drie soorten:

• Individuen: de kern van de aanpak zijn de bewoners met talenten. Iedereen heeft kwaliteiten en vaardigheden. Individuele competenties moeten worden geïnventariseerd en beschreven. In de ontwikkeling van de buurt kun je niets met de behoeften van mensen, alleen hun kwaliteiten doen ertoe. Tekortkomingen en behoeften zijn alleen nuttig voor instellingen. Wanneer mensen ontdekken wat ze kunnen, ervaren ze een stimulans. Als mensen samen in nieuwe verbindingen en relaties ontwikkelen, ervaren ze ook een stimulans. Wanneer mensen gaan samenwerken en resultaat bereiken dan gebruiken ze de stimulansen om problemen aan te pakken en hun dromen te realiseren.
• Verenigingen – kleine informele groepen van mensen die werken met een gemeenschappelijk belang, zoals vrijwilligers in verenigingen, werkgroepen en clubs. Dit soort groepen zijn van groot belang om de gemeenschap te mobiliseren. Ze hebben niets te beheersen; ze komen gewoon bij elkaar rond een gemeenschappelijk belang door hun individuele keuze.
  Deze groepen zijn de ‘voertuigen’ waarmee de kwaliteiten van de gemeenschap kunnen worden vastgesteld. Deze kwaliteiten worden vervolgens met elkaar verbonden op een manier die hun kracht en effectiviteit vermenigvuldigt. Bestaande groepen en netwerken (formeel of informeel) zijn een uitstekende bron van constructieve energie in de gemeenschap. Anders dan een voorgeschreven ontwikkeling van externe deskundigen, zijn dit soort groepen gericht op de buurt en gemeenschapszin.
• Instellingen – mensen, over het algemeen professionals die worden betaald voor hun dienstverlening, zoals overheidsinstellingen, scholen en particuliere bedrijfsleven, kunnen waardevolle hulpbronnen zijn. De kwaliteiten van deze instellingen helpen de buurt toegang te krijgen tot andere waardevolle hulpbronnen en zorgen voor een gevoel van maatschappelijke verantwoordelijkheid.
  De kwaliteiten van de instellingen zijn belangrijk maar ze moeten worden gestuurd ter ondersteuning van wat de burgers willen en nodig hebben. Dus niet wat de instelling wil. In achterstandswijken worden bewoners overspoeld met welzijnsorganisaties die er zijn om een bepaald werk of om een bepaalde dienst te leveren.